Zihni besleyen, düşünce dünyasını genişleten ve hayal gücünü geliştiren bir aktivitedir kitap okumak. Kitap okumak oldukça değerli bir şey olsa da daha da değerlisi, kitap okuma halidir. İyi bir kitap okuyucusu olmak; yalnızca kitapları okumakla sınırlı kalmaz, aynı zamanda anlamak, analiz etmek, zevk almak, değerlendirmek gibi faktörleri de içerir.
Bu yazımızda iyi ve bilinçli bir kitap okuyucusu olmanıza yardımcı olabilecek ipuçlarını derledik. İşte kitap okurken göz önünde bulundurmanız gereken bazı önemli noktalar:
Kitap okuma deneyiminizi zenginleştirmek için okuyacağınız kitapları seçerken seçici olmanız gerekir. Zevklerinize, ilgi alanlarınıza ve hedeflerinize uygun kitaplar seçmek, okuma keyfinizi artırır ve okuma deneyiminizi olumlu yönde etkiler. Zaten kitap okuma alışkanlığı kazanmanın da ilk adımı, kişinin zevklerine, ilgi alanlarına ve seviyesine uygun kitabın seçilmesidir.
Bazen bir kitabı anlayabilmek için onlarca kitap okumuş olmak gerekir. Eğer ki bir kitabın bilgi ve seviye olarak size fazla geldiğini düşünürseniz o kitabı okumak için kendinizi zorlamamalısınız. Farklı kitaplar okudukça o kitabın seviyesine yükseleceksiniz.
Okumaya başlamadan önce yazar hakkında ve kitabın içeriği hakkında hızlı bir araştırma yapmak, kitabı daha iyi anlamanıza yardımcı olabilir. Yazarın yaşamı, dönemi ve eserin yazıldığı bağlam hakkında bilgi edinmek önemlidir.
İyi bir okur olmak için kitap okurken dikkatinizi kitaba odaklamalı ve sabırlı olmalısınız. Bazı psikoloji ya da felsefe kitapları karışık konuları ele alabilir ve anlatılanları anlamak okur için biraz zaman alabilir. Sabırlı olmak ve okuduğunuz esere zaman tanımak, anlama noktasında size yardımcı olacaktır.
Her kitabın akıcı olmasını beklemek, yanlış bir düşüncedir. Yeterince değer verir ve olumsuz düşünceleri bir tekrar bırakırsanız sıkıcı olarak tanımladığınız kitapların aslında ne kadar akıcı ve değerli olduğunun farkına varabilirsiniz.
Kitapları derinlemesine anlamaya çalışarak okumak oldukça önemlidir. Bilinçli bir okur, sayfaları hızlıca geçmek ya da hemen bitirmek yerine anlayışlı bir şekilde okumaya çalışır. Paragrafları analiz eder, karakterlerin duygusal durumlarına dikkat eder ve metinde gizli mesajları keşfetmeye çalışır. Siz de iyi bir okur olmak için karakterlerin duygusal evrimi, semboller ve alt metinler gibi unsurları analiz etmeye çalışmalısınız. Bu şekilde kitaptan daha fazla kazanç sağlayabilirsiniz.
Kitap okurken not almak ve önemli yerleri işaretlemek, daha sonra döndüğünüzde kitabı kolayca hatırlamanızı sağlar. Anladığınız veya düşündüğünüz yerleri not almak, düşünce sürecinizi derinleştirebilir. Not almak ya da işaretleme yapmak, kitapla olan etkileşiminizi de artıracaktır.
Okuduktan sonra kitabı değerlendirmek ve analiz etmek, düşünsel kapasitenizi arttırır. Hangi yönleri beğendiniz, hangi karakterler size etki etti, yazarın hangi temaları işlediği gibi soruları düşünmek, kitapla ilgili daha derin düşüncelere yol açar. Kitabı bitirdikten sonra kitabı ve size kattıklarını içinizde temize çekebilirsiniz. Bu, kitabın kalıcılığını artıracaktır.
Okuduklarınızı kendi hayatınıza ya da deneyimlerinize nasıl bağlayabileceğinizi düşünmek, kitapların size nasıl etki ettiğini anlamada yardımcı olabilir.
Sadece belirli bir türde veya yazardan okumak yerine farklı türlerden ve yazarlardan kitaplar okumak, görüş açınızı genişletir. Farklı perspektifleri keşfetmek, zihinsel esnekliğinizi artırır. Tarih kitaplarından felsefeye, bilim kurgudan klasik edebiyata kadar çeşitli alanlarda okuyarak da düşüncelerinizi zenginleştirebilirsiniz.
Sadece tek bir türde okuma yapmak, düşündüğünüz kadar size fayda sağlamaz. Roman okumaktan ya da tarih kitapları okumaktan zevk alıyor olabilirsiniz fakat iyi bir kitap okuru için yalnızca bu türleri okumak yeterli değildir. Siyaset kitapları okumaktan hoşlanıyorsanız farklı görüşleri kapsayan kitapları da mutlaka okumalısınız. Böylece okuduklarınızın daha fazla anlam kazandığını fark edeceksiniz.
Kitap kulüpleri, okuma grupları veya çevrimiçi platformlarda kitap tartışmalarına katılarak başkalarının farklı görüşlerini öğrenmek ve kendi görüşlerinizi ifade etmek, kitap okuma deneyiminizi zenginleştirir. Ayrıca farklı fikirler duymak ve eseri farklı perspektiflerden ele almak, faydalı olacaktır.
Kitapları eleştirel bir bakış açısıyla değerlendirmek, yazarın niyetini anlamaya çalışmak ve metnin altında yatan derin anlamları çözmek, zihinsel keskinliğinizi artırır.
Kitabı okumaya başlamadan önce ya da okuduktan sonra hakkındaki eleştirilere göz atabilirsiniz. Okuduklarınızı sorgulamak, eleştirel bir bakış açısıyla yaklaşmak, kitabın verdiği mesajları ve fikirleri daha iyi anlamanıza yardımcı olabilir.
Kendinize bir okuma ritüeli oluşturmak, kitap okuma alışkanlığınızı destekler. Örneğin, belirli bir saat veya mekânda okumak gibi alışkanlıklar, düzenli olarak kitap okuma disiplinini geliştirmenize yardımcı olabilir. Ayrıca kitap okumak için ayrı bir zaman yaratmak yerine kitap okuyabileceğiniz bir rutin oluşturmalısınız. Yoğun konuları işleyen ya da uzun kitapları sindirebilmek için ara vererek okumak önemlidir. Kitabı bir oturuşta bitirmek zorunda değilsiniz; birkaç oturuşa yayarak okumak, daha iyi kavramanızı sağlayacaktır.
En önemlisi, kitap okumaktan keyif almaktır. Baskı altına girmeden kendi hızınızda ve tarzınızda okumaya devam etmelisiniz. Sadece sayfa sayısı hedefiyle ya da zorla okumak yerine okuma sürecinin zevkine varmalısınız. Kitapları aceleyle değil; yavaş ve dikkatli okumak, ayrıntılara daha iyi odaklanmanızı sağlar. Böylece karakterlerin ve olayların gelişimini daha iyi kavrayabilirsiniz.
Her kitap, yeni bir maceradır ve bunun tadını çıkarmalısınız.
İyi bir kitap okuru olmak, zamanla gelişen bir beceridir. Her kitap okuma deneyimi, yeni şeyler öğrenmenize ve okuma yeteneklerinizi geliştirmenize yardımcı olacaktır. İyi kitap okuyucusu olmanın temelinde de seçici olmak, anlayışlı okuma ve analiz yeteneği yatar. Bu noktalara dikkat ederek kitap okuma deneyiminizi daha anlamlı ve zengin kılabilirsiniz.
‘’ Bazı kitapların tadına bakılmalıdır, diğerleri yutulmalıdır ve çok azı da çiğnenip hazmedilmelidir. ‘’ – Francis Bacon